Φροντίστε την υγεία σας
Θεραπεία Λιθίασης
Η αφαίρεση του λίθου εξαρτάται από το μέγεθος και τη θέση του στο ουροποιητικό σύστημα. Εφόσον τα επεισόδια κολικού ελέγχονται με τη φαρμακευτική αγωγή και για λίθους μικρότερους του ενός εκατοστού (<1cm), σε ένα ποσοστό που φτάνει το 60 – 70%, ο λίθος μπορεί να αποβληθεί αυτόματα σε ένα διάστημα 4-6 βδομάδων αναμονής. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, θα χρειαστεί επεμβατική θεραπεία, με σκοπό τη θραύση και την απομάκρυνση του λίθου.
Φαρμακευτική θεραπεία
Σε κάποιες μορφές λίθων ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα, τα οποία σκοπό έχουν είτε να μειώσουν τον μέγεθος του λίθου είτε να εμποδίσουν τον επανασχηματισμό του. Τα φάρμακα διαφέρουν ανάλογα με τη χημική σύσταση του λίθου και το αν υπάρχει κάποιο μεταβολικό νόσημα.
Θεραπευτικές μέθοδοι
Στις θεραπευτικές μεθόδους, περιλαμβάνονται:
Εξωσωματική λιθοθρυψία με κύματα κρούσης (ESWL)
Πραγματοποιείται θραύση του λίθου με κρουστικά κύματα. Ο λίθος απορροφά την ενέργεια του κρουστικού κύματος και αυτό τον σπάει σε μικρότερα τμήματα, τα οποία στη συνέχεια αποβάλλονται με τα ούρα. Γίνεται συνήθως πολύ καλά ανεκτή από τον ασθενή και μπορεί να είναι αποτελεσματική σε ποσοστό που φτάνει το 80%. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν λίθοι που δεν μπορούν να σπάσουν με την εξωσωματική λιθοθρυψία. Για τη διενέργεια της ESWL, ο ασθενής τοποθετείται σε χειρουργικό τραπέζι, με την οσφυϊκή χώρα προς την πλευρά της γεννήτριας των κρουστικών κυμάτων. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας (περίπου 45 λεπτά) θα ακούτε την παραγωγή των κρουστικών κυμάτων σαν “μικρά χτυπήματα”. Για την εξωσωματική λιθοτρυψία δεν απαιτείται αναισθησία παρά μόνο αναλγητικά φάρμακα. Σε περίπτωση ευμεγέθους λίθου μπορεί να χρειαστούν αρκετές συνεδρίες καθώς επίσης και η τοποθέτηση pig tail.
Ουρητηροσκόπηση και ενδοσωματική λιθοτριψία
Η ουρητηροσκόπηση αποτελεί τη βασική διαγνωστική μέθοδο των παθήσεων του ουρητήρα και του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος. Γίνεται με ένα λεπτό εργαλείο το ουρητηροσκόπιο. Με το ουρητηροσκόπιο διαμέσου της ουρήθρας και της ουροδόχου κύστης, μπορεί να ελεγχθεί υπό άμεση όραση ο ουρητήρας σε όλο το μήκος του και αν χρειαστεί να πραγματοποιηθούν διάφοροι χειρισμοί διαγνωστικού ή θεραπευτικού χαρακτήρα.
Χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση της λιθίασης, αλλά συμβάλλει και στη διάγνωση παθήσεων του ουρητήρα και του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος (νεοπλάσματα). Η εξέταση εκτελείται υπό γενική αναισθησία με τη χρήση ημιάκαμπτων και εύκαμπτων ουρητηροσκοπίων.
Χρησιμοποιείται για λίθους που βρίσκονται στον ουρητήρα. Το ουρητηροσκόπιο μέσω της ουρήθρας και της κύστης εισέρχεται στον ουρητήρα μέχρι τον λίθο, όπου με τη χρήση ίνας laser σπάει το λίθο, στη συνέχεια με ειδικό εργαλείο (basket) αφαιρούνται τα λιθιασικά θραύσματά. Σε περιπτώσεις μεγάλων λίθων μετά το τέλος της επέμβασης τοποθετείται ενδοουρητηρικός αυτοσυγκρατούμενος καθετήρας (pig-, tail), ο οποίος διασφαλίζει τη βατότητα του ουρητήρα βοηθώντας στην αποβολή των λιθιασικών συγκριμάτων.
Το pig tail αφαιρείται με μια απλή κυστεοσκόπηση και τοπική αναισθησία, μετά από περίπου 30 ημέρες. Για τους λίθους του νεφρού χρησιμοποιείται το εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο, το οποίο είναι πιο λεπτό, παρέχει μεγαλύτερη δυνατότητα χειρισμών, για αυτό ενδείκνυται και για τους λίθους των καλύκων του νεφρού, ιδίως αυτών του κάτω πόλου, οι οποίοι είναι δύσκολα προσβάσιμοι.
Διαδερμική νεφρολιθοτριψία
Η διαδερμική νεφρολιθοτριψία αποτελεί μια ασφαλή και αποτελεσματική μέθοδο στην θεραπεία της λιθίασης του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος, που έχει στόχο την αφαίρεση μεγάλων λίθων απευθείας από τους νεφρούς. Το πλεονέκτημα της είναι, ότι ακόμη και πολύ μεγάλοι λίθοι, (> 2 cm) αφαιρούνται με μία μόνο επέμβαση ωστόσο σε σύγκριση με την εξωσωματική λιθοτριψία και την ουρητηροσκόπηση είναι σχετικά πιο επεμβατική μέθοδος.
Πρόκειται για χειρουργική επέμβαση η οποία χρησιμοποιείται για μεγάλους λίθους του νεφρού ή λίθους του νεφρού που δεν σπάνε με την εξωσωματική λιθοθρυψία. Μέσω μιας οπής που γίνεται με παρακέντηση από το δέρμα μέχρι το νεφρό με ειδική βελόνα, ο ουρολόγος εισάγει ειδικό εργαλείο το νεφροσκόπιο, ανευρίσκεται ο λίθος και σπάζει με ειδικούς λιθοθρύπτες, συνήθως υπερηχογραφικούς ή βαλλιστικούς. Διεξάγεται υπό γενική αναισθησία. Ανάλογα με το μέγεθος αφαιρείται ο λίθος είτε ολόκληρος είτε σε μικρότερα κομμάτια. Μετά το τέλος της επέμβασης τοποθετείται pig tail και νεφροστομία τα οποία αφαιρούνται σε λίγες ημέρες.
Ποια είναι η παρακολούθηση
μετά τη λιθοτριψία;
Η πιθανότητα σχηματισμού νέου λίθου ένα χρόνο μετά το αρχικό επεισόδιο λιθίασης φθάνει το 10%, με το ποσοστό να αυξάνει στο 30-40% μετά τα 5 χρόνια και να γίνεται 50-60% στη δεκαετία. Γι’ αυτό, χρειάζεται παρακολούθηση των ασθενών με λιθίαση εξατομικευμένα, ανάλογα με την προδιάθεση του ατόμου να δημιουργεί λίθους σε χρονικά διαστήματα, τα οποία θα προσδιορίσει ο θεράπων ιατρός με υπερηχογράφημα νεφρών-κύστης και απλή ακτινογραφία νεφρών, ουρητήρων και κύστης (ΝΟΚ).
Ακόμη, απαραίτητο είναι να παρθούν ορισμένα μέτρα προφύλαξης για την αποφυγή της υποτροπής της λιθίασης. Έτσι, ο ασθενής πρέπει να καταναλώνει άφθονα υγρά που ανέρχονται περίπου στα 2 με 2,5 λίτρα ημερησίως. Πρέπει να έχει ισορροπημένη διατροφή με λήψη φυτικών ινών και αποφυγή ζωικών λευκωμάτων και λίπους, αποφυγή λήψης μεγάλων ποσοτήτων αλατιού με τις τροφές, καθώς και να κάνει , μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών.
Η απώλεια βάρους σε περιπτώσεις παχυσαρκίας και η μέτριας έντασης σωματική άσκηση, βοηθούν στην αποφυγή της υποτροπής. Η λήψη αυτών των απλών μέτρων από τον ασθενή αποτρέπει την επανεμφάνιση λίθου σε ποσοστό που φτάνει το 75%.